Οι πόλεις του μέλλοντος στη Μέση Ανατολή - Που επενδύουν Αίγυπτος και Σαουδική Αραβία

Δύο κολοσσιαία έργα, δύο φιλόδοξοι ηγέτες του αραβικού κόσµου, που επανασχεδιάζουν τον χάρτη και εξασφαλίζουν την υστεροφηµία τους, και δύο πρότζεκτ δισεκατοµµυρίων, που αλλάζουν τον ορισµό της οικιστικής πολιτικής. Από τη µία, η Αίγυπτος µε τον Αµπντέλ Φατάχ αλ Σίσι και, από την άλλη, η Σαουδική Αραβία µε τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάµεντ Μπιν Σαλµάν επενδύουν σε δύο «έξυπνες» πόλεις του µέλλοντος. Με το απαραίτητο τίµηµα για το περιβάλλον, τις τοπικές κοινότητες που ξεριζώνονται και τους εργάτες που ενίοτε πληρώνουν ακριβά τη µαταιοδοξία των ηγετών, σηµειώνουν οι επικριτές.

Το φιλόδοξο εγχείρηµα της Αιγύπτου για τη δηµιουργία µιας νέας, υπερσύγχρονης πρωτεύουσας µέσα στην έρηµο είναι στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Η «Νέα ∆ιοικητική Πρωτεύουσα», το µεγαλύτερο µέρος στέγασης στη Μέση Ανατολή, µε διαµερίσµατα και σπίτια για τουλάχιστον 6,5 εκατοµµύρια ανθρώπους, θα αρχίσει να υποδέχεται τους πρώτους κατοίκους από τον ερχόµενο µήνα.

Η µεταφορά από το Κάιρο θα ξεκινήσει σε πρώτη φάση πειραµατικά για µια περίοδο έξι µηνών. Οι πρώτοι που θα εγκατασταθούν σε µια έκταση 700 τετραγωνικών χιλιοµέτρων, 60 χιλιόµετρα ανατολικά του Καΐρου, θα είναι οι δηµόσιοι λειτουργοί.

Οι επικριτές κάνουν λόγο για έργα ματαιοδοξίας και λένε ότι τα χρήματα θα μπορούσαν να δαπανηθούν για να βελτιώσουν τις συνθήκες στις υπάρχουσες πρωτεύουσες

Το «Νέο Κάιρο», που δεν έχει… βαφτιστεί ακόµη, θα στεγάσει το Προεδρικό Μέγαρο, το Υπουργικό Συµβούλιο, το Κοινοβούλιο και όλα τα υπουργεία. Επιπλέον, θα διαθέτει ένα δηµόσιο πάρκο µήκους 33 χιλιοµέτρων, αεροδρόµιο, όπερα, αθλητικό συγκρότηµα, αλλά και 20 ουρανοξύστες, ανάµεσά τους και τον ψηλότερο της Αφρικής, στα 345 µέτρα.

Η νέα αιγυπτιακή µεγα-πόλη, που βασίζεται στα πρότυπα της πρωτεύουσας της Βραζιλίας, Μπραζίλια, και της Αυστραλίας, Καµπέρα, αποτελεί µέρος του µεγαλόπνοου σχεδίου «Egypt Vision 2030».

Στόχος του να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων και να επεκτείνει τις αστικές περιοχές, για να καλύψει την ταχεία αύξηση του αιγυπτιακού πληθυσµού, που αναµένεται να έχει αγγίξει τα 160 εκατοµµύρια έως το 2050.

Με κόστος 45 δισεκατοµµύρια δολάρια, είναι το µεγαλύτερο από τα έργα που εγκαινίασε ο Αλ Σίσι µετά την ανάληψη των καθηκόντων του, το 2014, όπως είναι οι νέες οδικές αρτηρίες, τα οικιστικά συγκροτήµατα και, φυσικά, η επέκταση της ∆ιώρυγας του Σουέζ.

Οι επικριτές του κάνουν λόγο για ένα έργο µαταιοδοξίας και λένε ότι τα χρήµατα που κόστισε θα µπορούσαν να βελτιώσουν τις συνθήκες στην υπάρχουσα πρωτεύουσα.

Απευθύνεται σε λίγους και προνοµιούχους, λένε, καθώς ένα διαµέρισµα δύο δωµατίων στη νέα πρωτεύουσα κοστίζει τουλάχιστον 50.000 δολάρια σε µια χώρα που ο µέσος όρος εισοδήµατος φτάνει τα 3.000 δολάρια ετησίως.

Η νέα πρωτεύουσα θα προσελκύσει επενδυτές, θα εκτοξεύσει τον τουρισµό και θα δηµιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, απαντάει ο Αιγύπτιος πρόεδρος.

Το 51% της εταιρείας που επιβλέπει την κατασκευή της νέας πόλης, σηµειωτέον, ανήκει στον Στρατό, ο οποίος θα είναι και ο µεγάλος κερδισµένος όταν τα κτίρια πουληθούν. Σε µια χώρα που βιώνει συχνά πραξικοπήµατα, ο Στρατός θα µεγαλώσει και άλλο τον πλούτο και την εξουσία του.

Το νέο Ριάντ

Στο ίδιο µήκος κύµατος, το Ριάντ οραµατίζεται και επενδύει στη δική του, σύγχρονη Βαβυλώνα, που µόλις άρχισε να χτίζεται. Η διασυνοριακή πόλη Νeom (από την ελληνική λέξη «νέος» και την αραβική mustaqbal, που σηµαίνει «µέλλον») είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο για την ανεξαρτητοποίηση της Σ. Αραβίας από το πετρέλαιο και τη µετατροπή της σε µια «Σίλικον Βάλεϊ» της Μ. Ανατολής. Ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάµεντ Μπιν Σαλµάν αποκάλυψε για πρώτη φορά το σχέδιό του στις αρχές του χρόνου, εξηγώντας ότι θα πρόκειται για ένα σύνολο κατοικηµένων περιοχών κατά µήκος µιας «σπονδυλικής στήλης» περίπου 170 χιλιοµέτρων στην επαρχία Ταµπούκ, κοντά στα σύνορα µε την Ιορδανία και την Αίγυπτο.

Φανταστείτε µια γραµµική πόλη-κράτος στη µέση της ερήµου, όπου δεν θα κυκλοφορούν αυτοκίνητα και η οποία θα τροφοδοτείται αποκλειστικά από ανανεώσιµες πηγές ενέργειας. Το έργο θα κοστίσει 500 δισ. δολάρια και το πρώτο σκέλος του αναµένεται να ολοκληρωθεί το 2025. Όπως λένε οι εµπνευστές του, θα είναι η πρώτη «γνωστική πόλη», όπου η παγκόσµιας κλάσης τεχνολογία θα τροφοδοτείται µε δεδοµένα, για να αλληλεπιδρά απρόσκοπτα µε τον πληθυσµό της.

Ματαιοδοξία ή αναγκαιότητα, οι Αραβες επενδύουν σε µεγαλόπνοα έργα δισεκατοµµυρίων δολαρίων, την ώρα που η Κίνα, όπως έγινε πρόσφατα γνωστό, ακολουθεί -κατά περίπτωση βέβαια- µια διαφορετική λογική έπειτα από δεκαετίες. Στις µικρότερες πόλεις δεν θα κατασκευάζονται στο εξής εντυπωσιακά, πολυώροφα κτίρια, ως µέρος µιας ευρύτερης προσπάθειας για την καταστολή των έργων µαταιοδοξίας. Η Κίνα φιλοξενεί µερικά από τα ψηλότερα κτίρια του κόσµου, πλέον όµως οι πόλεις µε πληθυσµό κάτω των 3 εκατοµµυρίων κατοίκων θα απαγορεύεται να κατασκευάζουν ουρανοξύστες ψηλότερους από 150 µέτρα.