Η απροθυμία του Βρετανού πρωθυπουργού, Μπόρις Τζόνσον, να στραφεί προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για να αντιμετωπίσει μια σημαντική κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα, που «βλέπει» τα ράφια στα σούπερ μάρκετ να αδειάζουν, κάνει σαφή την προτεραιότητα της κυβέρνησής του: πρώτα το Brexit.

Για τον Βρετανό πρωθυπουργό, ο οποίος πρωτοστάτησε σε μια εκστρατεία υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ, με την υπόσχεση να «ανακτήσει τον έλεγχο» των συνόρων του Ηνωμένου Βασιλείου και να εξασφαλίσει περισσότερες θέσεις εργασίας για τους Βρετανούς εργαζόμενους, το να στραφεί αμέσως στο φθηνό εργατικό δυναμικό της ΕΕ για να διορθώσει μια εθνική έλλειψη σε οδηγούς φορτηγών θα ήταν πολιτικά γεμάτη κινδύνους.

Κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με σιωπηρή αποδοχή του πλεονεκτήματος της ένταξης στην ΕΕ, δήλωσε ο Julian Jessop, οικονομικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Οικονομικών Υποθέσεων, ενός think-tank για την ελεύθερη αγορά.

«Δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων έφερε κάποιο όφελος στο Ηνωμένο Βασίλειο», δήλωσε ο Jessop. «Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να μοιάζει με έλλειψη εμπιστοσύνης στο Brexit».

Χάος για επιχειρήσεις και καταναλωτές

Όμως, αυτή η έλλειψη -που μόνο εν μέρει έχει προκληθεί από το Brexit- προκαλεί χάος για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. Η Nando’s Group αναγκάστηκε να κλείσει μερικά από τα καταστήματά της λόγω της έλλειψης κοτόπουλου, ενώ τα McDonald's στη Βρετανία ξέμειναν από μιλκσέικ.

Οι κλάδοι ξενοδοχείων και τροφίμων της χώρας έχουν προειδοποιήσει ότι ελλείψεις όπως αυτές θα επιδεινωθούν καθώς η ζήτηση θα αυξάνεται αργότερα μέσα στο έτος.

Θα υποχωρήσει ο Τζόνσον;

Το βασικό ερώτημα για τον Τζόνσον τις επόμενες εβδομάδες είναι εάν θα μπορέσει να παραμείνει προσκολλημένος στη γραμμή του εάν επιδεινωθεί η κρίση.

Το άνοιγμα των σχολείων και η άρση των περιορισμών για τον κοροναϊό αναμένεται να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στις αλυσίδες εφοδιασμού.

Τη Δευτέρα, ο επικεφαλής του μεγαλύτερου επιχειρηματικού λόμπι της χώρας προειδοποίησε ότι οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού θα μπορούσαν να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο για δύο χρόνια.

Ωστόσο, όπως εκτίμησε ο Τιμ Μπέιλ, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Queen Mary, ο Τζόνσον μπορεί ακόμη να φτάσει σε ένα σημείο καμπής όπου θα είναι πολιτικά σκόπιμο να αλλάξει πορεία. «Αν έχουμε πάρα πολλούς τίτλους όπως “Τα Χριστούγεννα ακυρώνονται”, πιθανότατα θα δούμε την κυβέρνηση να υποχωρεί», είπε.

Το μεγαλύτερο βάρος στις επιχειρήσεις

Χωρίς άμεσα σημάδια αλλαγής στάσης από τον Τζόνσον, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επωμιστούν το μεγαλύτερο βάρος. Μια έκθεση της εθνικής στατιστικής υπηρεσίας της χώρας, που δημοσιεύθηκε στις 26 Αυγούστου, διαπίστωσε ότι το 7% των επιχειρήσεων δεν ήταν σε θέση να προμηθευτούν υλικά, αγαθά ή υπηρεσίες από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις από τη βιομηχανία logistics για προσωρινές βίζες για οδηγούς από την ΕΕ για την αντιμετώπιση του προβλήματος -με τον κλάδο να ισχυρίζεται ότι υπάρχει έλλειμμα 100.000 οδηγών- η βρετανική κυβέρνηση απορρίπτει με συνέπεια τους ισχυρισμούς τους, καλώντας τις εταιρείες να εκπαιδεύσουν και να στρατολογήσουν περισσότερους τοπικούς οδηγούς, να δίνουν καλύτερους μισθούς και να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας.

Οι ρίζες της κρίσης

Σίγουρα, οι ρίζες της έλλειψης είναι περίπλοκες και ιστορικές. Η Βρετανία δεν είχε αρκετούς οδηγούς φορτηγών ούτε πριν από το Brexit, και οι χαμηλές αμοιβές, οι δύσκολες ώρες εργασίας και η έλλειψη θέσεων στάθμευσης και εγκαταστάσεων υγιεινής έχουν αποτρέψει από καιρό νέους πιθανούς οδηγούς. Εν τω μεταξύ, μια πρόσφατη φορολογική αλλαγή κατέστησε την καριέρα σε αυτόν τον κλάδο ακόμη λιγότερο προσοδοφόρα.

Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι το μόνο που αντιμετωπίζει έλλειψη εργατικού δυναμικού και διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού, οι επιχειρήσεις γίνονται ολοένα και πιο νευρικές. Επισημαίνουν ότι μπορεί να χρειαστούν έως και έξι μήνες για την εκπαίδευση νέων οδηγών και ότι οι ελλείψεις επεκτείνονται πέρα από τους οδηγούς φορτηγών.