Η Ρωσία αποκλείστηκε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, μετά από ένα από τα χειρότερα σκάνδαλα κρατικού προγράμματος ντόπινγκ στην ιστορία. Ωστόσο, όποιος παρακολουθεί αυτές τις μέρες τους Αγώνες του Τόκιο, μπορεί να μπερδευτεί ως προς το πώς αυτός ο αποκλεισμός λειτουργεί στην πράξη.

Ρώσοι αθλητές εμφανίζονται τακτικά στα βάθρα ως νικητές μεταλλίων, τα κόκκινα, λευκά και μπλε χρώματα της χώρας εμφανίζονται στις στολές τους, στα γήπεδα και στην τηλεόραση, ενώ το όνομα της ομάδας εμφανίζεται ως: «Russian Olympic Committee» (Ρωσική Ολυμπιακή Επιτροπή) ή «ROC» (ΡΟΕ).

Ο Τόμας Μπαχ, πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ), εξηγώντας πώς εφαρμόζεται ο αποκλεισμός στους Αγώνες του Τόκιο, δήλωσε στους «Financial Times»: «Είναι μια πολιτική δικαιοσύνης. Πρέπει πάντα να επιβάλλεις κυρώσεις σε αυτούς που είναι ένοχοι και όχι σε αθλητές για λάθη ή παραβιάσεις που διαπράχθηκαν από την κυβέρνηση ή τρίτους».

Ωστόσο, η ρωσική κυβέρνηση καλωσορίζει θερμά τις νίκες των Ρώσων αθλητών, αν και τεχνικά δεν είναι για το έθνος. Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, έστειλε σε κάθε Ολυμπιονίκη της ΡΟΕ στο Τόκιο ένα συγχαρητήριο τηλεγράφημα.

«Οι λάτρεις της γυμναστικής στη Ρωσία περίμεναν 25 χρόνια γι’ αυτή τη νίκη, γεγονός που καθιστά την επιτυχία σας ακόμη πιο λαμπρή, πολύτιμη και άξια», έγραψε στην ανδρική ομάδα γυμναστικής της ΡΟΕ μετά τη νίκη της.

Συμβιβασμοί στη διαμάχη Ρωσίας - αθλητικών φορέων

Οι συμβιβασμοί που βλέπουμε στο Τόκιο φαίνεται ότι δίνουν ένα χλιαρό τέλος σε μια μακροχρόνια διαμάχη μεταξύ της Ρωσίας και των παγκόσμιων αθλητικών φορέων. Ο Γκριγκόρι Ροντσένκοφ, ο πρώην επικεφαλής του εθνικού εργαστηρίου αντι-ντόπινγκ της Ρωσίας, ο οποίος έγινε πληροφοριοδότης του WADA (Παγκόσµιου Οργανισµού Αντιντόπινγκ), αποκάλυψε το 2015 πώς οι ρωσικές αρχές είχαν ενορχηστρώσει ένα πολυετές πρόγραμμα εξαπάτησης.

Οι πληροφορίες του επαληθεύτηκαν από ανεξάρτητους ερευνητές και οδήγησαν στην επιβολή περιορισμών στους αθλητές της χώρας στους δύο προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, το Αθλητικό Διαιτητικό Δικαστήριο (CAS), μείωσε τον τετραετή αποκλεισμό που επιβλήθηκε από τον WADA σε δύο χρόνια. Η απόφαση αυτή αφορούσε αποκαλύψεις ότι οι ρωσικές αρχές είχαν χειραγωγήσει μια βάση δεδομένων από το εργαστήριο δοκιμών της Μόσχας πριν την παραδώσουν σε ερευνητές αντιντόπινγκ το 2019.

Η κύρωση αυτή καλύπτει τους Αγώνες του Τόκιο, τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του επόμενου έτους στο Πεκίνο, καθώς και άλλες μεγάλες αθλητικές εκδηλώσεις, όπως το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου 2022 στο Κατάρ. Η απόφαση σημαίνει ότι οι Ρώσοι θεωρούνται «ουδέτεροι αθλητές», ενώ σύμβολα του κράτους, όπως η σημαία και ο εθνικός του ύμνος, δεν πρέπει να εμφανίζονται.

Στην πράξη, κάθε φορά που κερδίζουν αθλητές της ΡΟΕ, η σημαία που υψώνεται εμφανίζει μια φλόγα με τα κόκκινα, λευκά και μπλε χρώματα της Ρωσίας πάνω από τους Ολυμπιακούς δακτυλίους. Η μουσική που παίζεται στη θέση του ρωσικού εθνικού ύμνου είναι ένα τμήμα του Κοντσέρτου για Πιάνο Αρ. 1 του Τσαϊκόφσκι, αν και η ΔΟΕ απέρριψε την πρώτη επιλογή της ομάδας για την Κατιούσα, ένα ρωσικό πολεμικό τραγούδι που έγινε δημοφιλές κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. «Σεβόμαστε τον WADA, σεβόμαστε το CAS», είπε ο Μπαχ.

Οι υποψίες παραμένουν

Αλλά οι υποψίες για τους Ρώσους αθλητές παραμένουν μεταξύ των αντίπαλων αθλητών.

Αφού ο Ράιαν Μέρφι, ένας Αμερικανός κολυμβητής που θεωρούνταν το φαβορί στα 200 μέτρα ύπτιο, νικήθηκε από τον Γεβγκένι Ρίλοφ της ΡΟΕ, είπε: «Είναι τεράστιο ψυχικό άδειασμα για μένα να κολυμπώ σε έναν αγώνα που μάλλον δεν είναι καθαρός».

Σε απάντηση, η ΡΟΕ έγραψε στον επίσημο λογαριασμό της στο Twitter: «Αγγλόφωνη προπαγάνδα, που ρέει λεκτικό ιδρώτα στη ζέστη του Τόκιο. Μέσα από το στόμα αθλητών που προσβλήθηκαν από ήττες. Δεν θα σας παρηγορήσουμε. Συγχωρήστε αυτούς που είναι πιο αδύναμοι. Ο Θεός είναι ο κριτής τους. Και για εμάς - βοηθός».

Μικρό το ενδιαφέρον στη Ρωσία

Σε αντίθεση με τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες - όπου εκδηλώσεις όπως το πατινάζ και το χόκεϊ επί πάγου αιχμαλωτίζουν το κοινό και η κακή διοργάνωση του 2010 θεωρήθηκε εθνική καταστροφή - οι Αγώνες του φετινού καλοκαιριού δεν εμφανίζουν μεγάλο ενδιαφέρον στη Ρωσία.

Το 97% του πληθυσμού δεν μπορούσε να κατονομάσει ούτε έναν αθλητή της ΡΟΕ που θα αγωνιζόταν στο Τόκιο, σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε ο κρατικός δημοσκόπος Vtsiom την περασμένη εβδομάδα. Αυτό μπορεί να άλλαξε μετά τις αξιόλογες εμφανίσεις της ΡΟΕ στο Τόκιο, όπου η ομάδα βρίσκεται στην έκτη θέση στον πίνακα των μεταλλίων με 12 χρυσά.

«Όπως λένε, αν δεν επιτρέπεται η σημαία, τότε θα είμαστε η σημαία», δήλωσε η Alena Tiron, η αρχηγός της γυναικείας ομάδας ράγκμπι της ΡΟΕ, στο RIA Novosti, το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, πριν από τους Αγώνες. «Τα ξέρουμε όλα… ποια χώρα εκπροσωπούμε. Η Ρωσία βρίσκεται στις καρδιές μας».