Από την εκλογή του ως προέδρου των ΗΠΑ, ο Τζο Μπάιντεν δεν έχει χάσει ούτε μια ευκαιρία για να επισημάνει ότι «η Αμερική επέστρεψε».

Όπως σχολιάζει ο αρθρογράφος Gideon Rachma των «Financial Times», το μήνυμα της Συνόδου Κορυφής της G7 που ολοκληρώθηκε χθες στην Κορνουάλη της Αγγλίας θα μπορούσε να συνοψιστεί στο «η Δύση επέστρεψε».

Ο στόχος των ηγετών ήταν να επιδείξουν ενότητα, σκοπό και ηγετική ικανότητα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του πλανήτη, καθώς και να το επικοινωνήσουν αυτό προς τον ευρύτερο κόσμο. Αυτή, εξάλλου, ήταν και η πρώτη Σύνοδος Κορυφής των εθνών της G7 - ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Καναδά και Ιταλία - μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και την ήττα του Ντόναλντ Τραμπ.

Όμως, ενώ οι ηγέτες που συγκεντρώθηκαν στην Κορνουάλη επέδειξαν μεγάλη φιλοδοξία, η Σύνοδος Κορυφής αφήνει πίσω της μεγάλα ερωτήματα σχετικά με το αν οι πράξεις της G7 θα ταιριάξουν με τη ρητορική της.

Αυτό το ζήτημα καλύπτει πολλά από τα μεγάλα θέματα που αντιμετώπισε η G7 - συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, του κλίματος και της προσπάθειας δημιουργίας μιας διεθνούς κίνησης υποδομών, ικανής να ανταγωνιστεί την πρωτοβουλία μιας ζώνης και ενός δρόμου (Belt and Road Initiative) της Κίνας.

Ανεπαρκής ο αριθμός του 1 δισ. δόσεων;

Όσον αφορά στα εμβόλια, η G7 υποσχέθηκε να παραδώσει 1 δισ. δόσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο σε διάστημα ενός έτους. Αλλά αυτός ο εντυπωσιακός αριθμός μπορεί τελικά να είναι πολύ μικρός και να έρχεται πολύ αργά.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει πει ότι ο κόσμος χρειάζεται 11 δισ. δόσεις εμβολίων για να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά ο κοροναϊός. Την ίδια στιγμή, ο χρόνος που χρειάζεται για την παραγωγή των εμβολίων, που μπορεί να διαρκέσει 18 μήνες, σημαίνει πολύ περισσότερους θανάτους - και αρκετό χρόνο για να αναπτυχθούν νέα στελέχη του ιού ανθεκτικά στα εμβόλια.

Στο επίκεντρο η Κίνα

Ο ανταγωνισμός με την Κίνα ήταν το βασικό θέμα της Συνόδου Κορυφής της G7. Ωστόσο, η κινεζική κυβέρνηση είναι πιθανό να δεσμευτεί για μεγαλύτερο αριθμό εμβολίων στον ευρύτερο κόσμο από ό,τι η G7, αν και οι αμφιβολίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα των κινεζικών εμβολίων μπορεί να σημαίνει ότι αυτό είναι μια γλυκόπικρη «ευλογία».

Η αποφασιστικότητα της G7 να αντισταθεί στην αυξανόμενη παγκόσμια επιρροή της Κίνας ήταν πιο εμφανής στην προώθηση της δυτικής εναλλακτικής στην πρωτοβουλία μιας ζώνης και ενός δρόμου της Κίνας για την κατασκευή υποδομών σε ολόκληρο τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Η ιδέα είναι ότι η πρωτοβουλία της G7 θα προσφέρει υψηλότερα περιβαλλοντικά στάνταρτς και μεγαλύτερη διαφάνεια ως προς τα δάνεια και τη διακυβέρνηση. Αλλά είναι επίσης πιθανό να προσφέρει πολύ λιγότερα χρήματα - ένα σημείο στο οποίο το ανακοινωθέν της G7 γίνεται ιδιαίτερα ασαφές.

Εν τω μεταξύ, όμως, οι κινεζικές τράπεζες και εταιρείες εργάζονται ήδη σκληρά σε έργα - ορόσημα σε όλο τον κόσμο - όπως η κατασκευή μιας νέας πρωτεύουσας για την Αίγυπτο.

Ερωτήματα σχετικά με την ενότητα της Δύσης

Πέρα από τις ανακοινώσεις και τα πρωτοσέλιδα, υπάρχει το βαθύτερο ερώτημα σχετικά με το πόσο ενωμένος είναι πραγματικά ο δυτικός κόσμος στην απόφασή του να αντιταχθεί στην κινεζική κυριαρχία. Ακόμη και στο περιθώριο της G7, ήταν προφανές ότι η γλώσσα που χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία ήταν ιδιαίτερα ισχυρότερη από τη ρητορική των Ευρωπαίων. Τα τέσσερα έθνη που προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν στη σύνοδο της G7 στην Κορνουάλη - ιδίως η Ινδία και η Αυστραλία - είναι σαφώς σημαντικά για κάθε προσπάθεια προετοιμασία του δημοκρατικού κόσμου να αναμετρηθεί με την Κίνα.

Ωστόσο, μιλώντας λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής της G7, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, τόνισε την ανάγκη να διατηρήσει η Ευρώπη την «ανεξαρτησία της όσον αφορά τη στρατηγική της στην Κίνα». Αυτό το συναίσθημα μάλλον το συμμερίζεται και η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, ακόμη και, σε κάποιο βαθμό, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον.

Η G7 δεν μπορεί να αποφύγει την πραγματικότητα ότι η συνεργασία με την Κίνα είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι ηγέτες στην Κορνουάλη ανακοίνωσαν φιλόδοξα σχέδια για το κλείσιμο των ρυπογόνων σταθμών παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα το συντομότερο δυνατό, καθώς και για την προστασία του 30% της γης και των ωκεανών του πλανήτη έως το 2030. Το επίσημο ανακοινωθέν αναπόφευκτα έριξε ελάχιστο φως στις λεπτομέρειες. Ωστόσο, η υποψία παραμένει ότι τα πρακτικά βήματα για την επίτευξη αυτών των στόχων μπορεί να μην έρθουν σύντομα.

Στο «μικροσκόπιο» και η Ρωσία

Το ανακοινωθέν της G7 αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη διεξαγωγής έρευνας για τη χρήση χημικών όπλων σε ρωσικό έδαφος. Η ελπίδα είναι ότι ο ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, θα εντυπωσιαστεί από τις… επιδείξεις της δυτικής αποφασιστικότητας και της ενότητας τόσο στην Κορνουάλη όσο και στις Βρυξέλλες (σ.σ. στις συνόδους ΝΑΤΟ και ΕΕ-ΗΠΑ).

Ίσως από τα θετικά της φετινής συνόδου της G7 ήταν η διαφοροποίηση από την εποχή Τραμπ, όταν ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ φαινόταν να ενδιαφέρεται περισσότερο για να αναζωπυρώνει διχασμούς με παλιούς συμμάχους παρά να επιδεικνύει ενότητα.