Οι υπουργοί Οικονομικών των G7 κατέληξαν το περασμένο Σαββατοκύριακο σε μια κοινή πρόταση για την ανανέωση του τρόπου φορολόγησης των μεγαλύτερων εταιρειών παγκοσμίως.

Ωστόσο, οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που από καιρό «καλοπιάνουν» τις εταιρείες, προσπαθώντας να τις προσελκύσουν στις… ακτές τους με γενναιόδωρους φορολογικούς συντελεστές, θα μπορούσαν τώρα να αποδειχτούν το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ολοκλήρωση μιας παγκόσμιας συμφωνίας.

Καθώς οι ηγέτες των μεγαλύτερων δημοκρατιών του κόσμου μεταβαίνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο για τη σύνοδο των G7 στο τέλος της εβδομάδας, πολλοί στο μπλοκ των 27 χωρών ήδη διαμαρτύρονται, παρά την προφορική υποστήριξη στα πρόσφατα ανακοινωθέντα σχέδια της G7, τόσο από τη Γαλλία όσο και από τη Γερμανία.

Έρχεται… μάχη

Στο επίκεντρο της επικείμενης μάχης είναι το πώς μια δυνητική παγκόσμια φορολογική συμφωνία θα μπορούσε να υπονομεύσει τις προσπάθειες που -επί πολλές δεκαετίες- κατέβαλλαν χώρες, όπως η Ιρλανδία και η Κύπρος, για την προσέλκυση μερικών από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου, όπως η Google και η Facebook, για να δημιουργήσουν τοπικά υποκαταστήματα, προσφέροντάς τους πολύ χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές.

Οι χαμηλοί εταιρικοί φορολογικοί συντελεστές αυτών των μελών της ΕΕ έχουν επικριθεί από άλλους επειδή επέτρεψαν σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου να αποφύγουν να πληρώσουν το δίκαιο μερίδιο που τους αναλογεί.

Από την πλευρά τους, οι κυβερνήσεις των εν λόγω χωρών ισχυρίζονται ότι αυτή η πολιτική είναι απαραίτητη ώστε να πείσουν τις εταιρείες να επενδύσουν και να δημιουργήσουν δισεκατομμύρια σε πρόσθετα φορολογικά έσοδα μέσω μισθοδοσίας και άλλων φόρων.

Αυτές οι συμφωνίες θα μπορούσαν να αποτελούν… παρελθόν βάσει των σχεδίων της G7, που περιλαμβάνουν τον καθορισμό ενός ελάχιστου παγκόσμιου κατώτατου ορίου εταιρικού φόρου στο 15%. Οι χώρες αυτές σίγουρα δεν θα τα παρατήσουν χωρίς να δώσουν μάχη.

Σκεπτικισμός για τις προτάσεις των G7

Πολλοί στις μικρότερες χώρες της Ευρώπης -όπως και στην Ουγγαρία, όπου έχει υιοθετηθεί ένα εθνικό φορολογικό καθεστώς μόλις στο 9% είναι σκεπτικοί σχετικά με τις προτάσεις των G7 και προειδοποιούν ότι τίποτα δεν έχει ακόμη αποφασιστεί στο πλαίσιο των ευρύτερων παγκόσμιων φορολογικών συνομιλιών που συντονίζονται από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

Διπλωμάτες της ΕΕ και πηγές που εμπλέκονται στις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις δήλωσαν στο «Politico» ότι η επίτευξη μιας πανευρωπαϊκής συμφωνίας απέχει πολύ από το να θεωρηθεί «κλειδωμένη» και ότι η πολιτική διαμάχη θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, ανεξάρτητα από το τι θα αποφασίσουν οι G20 κατά τη συνάντησή τους στις αρχές Ιουλίου.

«Υπάρχουν 139 χώρες στο τραπέζι, και οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να καλύψει τις ανάγκες και των μικρών και των μεγάλων χωρών, και των ανεπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων», έγραψε ο υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας,

Πασκάλ Ντόναχιου, στο «Twitter» μετά τη δημοσίευση του ανακοινωθέντος των G7. «Είναι προς το συμφέρον όλων να επιτύχουμε μια βιώσιμη, φιλόδοξη και δίκαιη συμφωνία για τη διεθνή φορολογική αρχιτεκτονική», πρόσθεσε.

Τι περιλαμβάνει η πρόταση

Η πρόταση των υπουργών Οικονομικών των G7 – εν όψει της ευρύτερης συνάντησης που θα πραγματοποιηθεί μεταξύ των ηγετών στο Ηνωμένο Βασίλειο στο τέλος της εβδομάδας - περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός ελάχιστου παγκόσμιου φορολογικού συντελεστή, καθώς και την κατανομή μερικών από τα κέρδη των μεγαλύτερων εταιρειών του κόσμου μεταξύ των κυβερνήσεων των χωρών όπου οι εν λόγω εταιρείες έχουν σημαντικές δραστηριότητες.

Ωστόσο, καθώς «ξεφούσκωσε» ο αντίκτυπος από την ανακοίνωση των G7 και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε ολόκληρη την Ευρώπη «κοσκίνισαν» τις λεπτομέρειες, η σκληροπυρηνική πολιτική έχει ήδη αρχίσει να αναδύεται στην επιφάνεια.

Η φορολογική πολιτική είναι εθνική αρμοδιότητα, πράγμα που σημαίνει ότι και τα 27 μέλη του μπλοκ θα πρέπει να συμφωνήσουν σε αλλαγές προτού αποφασιστεί οτιδήποτε σε επίπεδο ΕΕ. Η Ιρλανδία, για παράδειγμα, αγωνίστηκε σκληρά για να διατηρήσει τον φορολογικό της συντελεστή στο 12,5% - μια πολιτική που καθιερώθηκε τη δεκαετία του 1980 με στόχο να προσελκύσει μεγάλες εταιρείες.

Η επιφυλακτικότητα απέναντι στο να επιτραπεί στην ΕΕ να καθορίσει τη φορολογική πολιτική της περιοχής τερμάτισε την προσπάθεια των Βρυξελλών να δημιουργήσουν έναν ψηφιακό φόρο με στόχο τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες το 2019.

Η Ιρλανδία δεν είναι η μόνη χώρα που αντιδρά. Η Κύπρος και η Ουγγαρία έχουν επίσης εκφράσει την αντίθεσή τους σε έναν ελάχιστο εταιρικό φορολογικό συντελεστή, σύμφωνα με πέντε αξιωματούχους της ΕΕ που επικαλείται το «Politico», ενώ ο κατάλογος αυτός αναμένεται να μεγαλώσει.