ΠΟΥ: Ο κοροναϊός πιθανόν να μεταδόθηκε από ζώο
Έπαιξε το ρόλο του ενδιάμεσου ξενιστή
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε σήμερα ότι η μετάδοση του κορωνοϊού στον άνθρωπο μέσω ζώου που έπαιξε το ρόλο του ενδιάμεσου ξενιστή αποτελεί μία υπόθεση «πιθανή έως πολύ πιθανή». Οι νυχτερίδες έχουν το ρόλο της δεξαμενής μεγάλου αριθμού ιών που επηρεάζουν τους ανθρώπους, είναι ξενιστές τους χωρίς να αρρωσταίνουν οι ίδιες. Κάποιοι ιοί είναι εδώ και καιρό γνωστοί, όπως αυτός της λύσσας, όμως κάποιοι άλλοι εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια:
ο Έμπολα, ο κορωνοϊός του SARS, ο SARS-CoV-2 ή ο ιός Nipah που εμφανίστηκε το 1998 στην Ασία. Οι νυχτερίδες «ήταν πάντα καλές δεξαμενές για πολλούς ιούς, όμως παλαιότερα είχαμε λίγες επαφές» με αυτές, εξηγεί ο Ερίκ Φεβρ, καθηγητής Μολυσματικών Ασθενειών Ζώων στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ και στο International Livestock Research Institute στην Κένυα. Η μείωση των τροπικών δασών, η επέκταση των πόλεων και των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, φέρνουν τα ζώα αυτά πιο κοντά σε κατοικημένες περιοχές και τα αναγκάζουν να «αλληλεπιδρούν ολοένα και περισσότερο με τους ανθρώπους», παρατηρεί.
Μια άλλη οικογένεια θηλαστικών, οι μουστελίδες (στις οποίες ανήκουν κουνάβια, νυφίτσες, μινκ και ασβοί), συχνά κατηγορείται για τη μετάδοση ζωονοτικών μολυσματικών ασθενειών, κυρίως όσων οφείλονται στους κορωνοϊούς. Η μοσχογαλή θεωρείται ξενιστής του ιού που προκάλεσε το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS), από το οποίο έχασαν τη ζωή τους 774 άνθρωποι το διάστημα 2002-2003.
Η μόλυνση μινκ σε εκτροφεία από τον ιό SARS-CoV- 2 απέδειξε ότι το είδος αυτό μπορεί να προσβάλλεται από τους ανθρώπους, αλλά δεν έχει αποδειχθεί το αντίθετο. Στην αρχή της πανδημίας COVID-19 αυτό το απειλούμενο με εξαφάνιση ζώο θεωρήθηκε από τους Κινέζους ερευνητές ως «πιθανός ξενιστής», με δεδομένη την ομοιότητα στη γενετική αλληλουχία του SARS-CoV-2 και ενός κορωνοϊού που μολύνει τους παγκολίνους. Όμως ο ρόλος του στη μετάδοση του COVID-19 δεν είναι ξεκάθαρος. Η έκθεση που δημοσιεύθηκε χθες από τους ειδικούς του ΠΟΥ σε συνεργασία με Κινέζους επιστήμονες δεν βοήθησε να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. «Μεταξύ των ιών που προέρχονται από τα δύο αυτά θηλαστικά (νυχτερίδες και παγκολίνους) και οι οποίοι έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής, κανένας δεν μοιάζει αρκετά με τον SARS-CoV-2 ώστε να θεωρείται άμεσος πρόγονός του» αναφέρουν οι ειδικοί.
Η επόμενη πανδημία
Τον Οκτώβριο του 2020 μια ομάδα ειδικών του ΟΗΕ για τη Βιοποικιλότητα (IPBES) προειδοποίησε ότι οι πανδημίες «θα εμφανίζονται πιο συχνά, θα εξαπλώνονται πιο γρήγορα, θα σκοτώνουν περισσότερους ανθρώπους». Αρχικά διότι η δεξαμενή είναι τεράστια: σύμφωνα με εκτιμήσεις που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Science» το 2018, υπάρχουν 1,7 εκατομμύριο άγνωστοι ιοί στα θηλαστικά και τα πουλιά και 540.000 έως 850.000 από αυτούς «μπορούν να προσβάλουν τους ανθρώπους».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα On Time
ο Έμπολα, ο κορωνοϊός του SARS, ο SARS-CoV-2 ή ο ιός Nipah που εμφανίστηκε το 1998 στην Ασία. Οι νυχτερίδες «ήταν πάντα καλές δεξαμενές για πολλούς ιούς, όμως παλαιότερα είχαμε λίγες επαφές» με αυτές, εξηγεί ο Ερίκ Φεβρ, καθηγητής Μολυσματικών Ασθενειών Ζώων στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ και στο International Livestock Research Institute στην Κένυα. Η μείωση των τροπικών δασών, η επέκταση των πόλεων και των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, φέρνουν τα ζώα αυτά πιο κοντά σε κατοικημένες περιοχές και τα αναγκάζουν να «αλληλεπιδρούν ολοένα και περισσότερο με τους ανθρώπους», παρατηρεί.
Μια άλλη οικογένεια θηλαστικών, οι μουστελίδες (στις οποίες ανήκουν κουνάβια, νυφίτσες, μινκ και ασβοί), συχνά κατηγορείται για τη μετάδοση ζωονοτικών μολυσματικών ασθενειών, κυρίως όσων οφείλονται στους κορωνοϊούς. Η μοσχογαλή θεωρείται ξενιστής του ιού που προκάλεσε το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS), από το οποίο έχασαν τη ζωή τους 774 άνθρωποι το διάστημα 2002-2003.
Η μόλυνση μινκ σε εκτροφεία από τον ιό SARS-CoV- 2 απέδειξε ότι το είδος αυτό μπορεί να προσβάλλεται από τους ανθρώπους, αλλά δεν έχει αποδειχθεί το αντίθετο. Στην αρχή της πανδημίας COVID-19 αυτό το απειλούμενο με εξαφάνιση ζώο θεωρήθηκε από τους Κινέζους ερευνητές ως «πιθανός ξενιστής», με δεδομένη την ομοιότητα στη γενετική αλληλουχία του SARS-CoV-2 και ενός κορωνοϊού που μολύνει τους παγκολίνους. Όμως ο ρόλος του στη μετάδοση του COVID-19 δεν είναι ξεκάθαρος. Η έκθεση που δημοσιεύθηκε χθες από τους ειδικούς του ΠΟΥ σε συνεργασία με Κινέζους επιστήμονες δεν βοήθησε να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. «Μεταξύ των ιών που προέρχονται από τα δύο αυτά θηλαστικά (νυχτερίδες και παγκολίνους) και οι οποίοι έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής, κανένας δεν μοιάζει αρκετά με τον SARS-CoV-2 ώστε να θεωρείται άμεσος πρόγονός του» αναφέρουν οι ειδικοί.
Η επόμενη πανδημία
Τον Οκτώβριο του 2020 μια ομάδα ειδικών του ΟΗΕ για τη Βιοποικιλότητα (IPBES) προειδοποίησε ότι οι πανδημίες «θα εμφανίζονται πιο συχνά, θα εξαπλώνονται πιο γρήγορα, θα σκοτώνουν περισσότερους ανθρώπους». Αρχικά διότι η δεξαμενή είναι τεράστια: σύμφωνα με εκτιμήσεις που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Science» το 2018, υπάρχουν 1,7 εκατομμύριο άγνωστοι ιοί στα θηλαστικά και τα πουλιά και 540.000 έως 850.000 από αυτούς «μπορούν να προσβάλουν τους ανθρώπους».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα On Time
